Δήμος Ακτίου - Βονίτσης
Δήμος Ακτίου - Βονίτσης
Στο βορειοδυτικό άκρο του Νομού Αιτωλοακαρνανίας βρίσκεται η Βόνιτσα, περιοχή Ανακτορίου, που είναι η έδρα του Δήμου Ακτίου-Βόνιτσας. Η Βόνιτσα με πληθυσμό 4.050 κατοίκους είναι η διοικητική έδρα του Δήμου και το πιο πυκνοκατοικημένο διαμέρισμα του. Οι μόνιμοι κάτοικοι του Δήμου είναι 10.000 από τους οποίους το 90% περίπου απασχολείται στον πρωτογενή τομέα. Η µορφολογία της περιοχής είναι πεδινή- ηµιορεινή. Το κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται εύκρατο μεσογειακό στα πεδινά, με ήπιο χειμώνα και δροσερό καλοκαίρι.
Στην περιοχή περιφέρειας Ανακτορίου κυριαρχούν πεύκα, κυπαρίσσια και αγριοβελανιδιές συνθέτοντας ένα τοπίο µοναδικής ομορφιάς. Στον υδροβιότοπο του Αμβρακικού κόλπου ζουν σπάνια είδη πουλιών, ενώ σημαντική είναι η παρουσία της χελώνας καρέτα-καρέτα καθώς και μεγάλου αριθμού δελφινιών. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί σημαντικοί βιότοποι, οι οποίοι έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα CORINE της Ε.Ε.
- Oι λίμνες Βουλκαριά και Σαλτίνη, έχουν οριοθετηθεί ως υγροβιότοποι μέσω του προγράμματος NATURA 2000 της Ε.Ε. και υπάγονται στη Διεθνή Σύμβαση RAMSAR.
- H λιμνοθάλασσα Λιμένι της Βόνιτσας, η οποία εντάχθηκε επίσης στη συνθήκη RAMSAR.
- Επίσης, σημαντικός υγροβιότοπος θεωρείται η λιμνοθάλασσα Ρούγας και βέβαια όλος ο Αμβρακικός Κόλπος, που είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση υγροβιότοπος της Ελλάδας και προστατεύεται από διεθνείς συνθήκες.
Στο video που ακολουθεί μπορείτε να δείτε μερικά σημαντικά μέρη του Δήμου Βονίτσης - Ακτίου.
Το αρχαίο Ανακτόριο ήταν σημαντική πόλη της Ακαρνανίας και ιδρύθηκε από τους Κορίνθιους το 630 π.χ. Παρήκμασε όταν οι Ρωμαίοι ίδρυσαν τη Νικόπολη, στην απέναντι πλευρά του Αμβρακικού και ανάγκασαν τους κατοίκους της περιοχής να μεταφερθούν εκεί. Στα Βυζαντινά χρόνια η πόλη άκμασε ξανά, με το όνομα Βόνιτσα αυτή τη φορά και στο ακριβές σημείο όπου βρίσκεται σήμερα. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η πόλη πέρασε για ένα μεγάλο διάστημα υπό τον έλεγχο των Βενετών, από το 1684 έως το 1797. Το 1832 αποτέλεσε τμήμα του νέου Ελληνικού κράτους.
Η Δημοτική Ενότητα οφείλει το όνομα της στην αρχαία πόλη Ανακτόριο που βρισκόνταν στη θέση περίπου της σημερινής Βόνιτσας και ήταν από τις σημαντικότερες της Ακαρνανίας. Το δημοτικό διαμέρισμα Θύρρειο υπήρξε επίσης σημαντική πόλη της Ακαρνανίας και κάποια στιγμή πιστεύεται ότι ήταν και η μεγαλύτερη της περιοχής. Στα όρια του δήμου βρίσκεται και το Άκτιο επίσης σημαντική ιστορικά περιοχή όπου βρίσκονταν και το κοινό Ιερό των Ακαρνάνων.
Θύρρειο
Κτισμένο στη μεσαιωνική θέση Αγιος Βασίλειος, το αρχαίο Θύρρειο ήταν η μεγαλύτερη ή τουλάχιστον μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της αρχαίας Ακαρνανίας. Κρίνοντας από την περίμετρο των τειχών του που πλησιάζει τα 10 χιλιόμετρα, πολλοί ερευνητές το θεώρησαν μεγαλύτερο και από την Αθήνα του 5ου π.Χ. αιώνα. Σχετικά με τη γραφή του ονόματος Θύρρειο κανένας ερευνητής δεν κατάφερε να δώσει πειστική ερμηνία. Στα κείμενα των ιστορικών της αρχαιότητας συναντούμε άλλοτε τη γραφή "Θύρρειον", άλλοτε τη γραφή "Θύριον" και άλλοτε τη γραφή "Θούριον". Σε επιγραφές και νομίσματα συναντούμε τη γραφή "Θύρρειον" ή "Θύρρηον" (το η με υπογεγραμμένη) που κατά τους φιλολόγους είναι το ίδιο πράγμα. Στο σημερινό χωριό Θύρρειο, λειτουργεί αρχαιολογικό μουσείο με ευρήματα από την ευρύτερη περιοχή του Ανακτορίου.
Άκτιο
Το Άκτιο είναι το ακροτελεύτιο ακρωτήριο της Ακαρνανίας, στην είσοδο του Αμβρακικού κόλπου, απέναντι από την Πρέβεζα, από την οποία απέχει μόλις 725 μέτρα. Το Άκτιο σήμερα είναι γνωστό παγκοσμίως, πέραν της Ναυμαχίας του Ακτίου, από το ομώνυμο αεροδρόμιο του ΝΑΤΟ (σταθμεύουν εδώ τα αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου AWACS). Στο ακρωτήριο Άκτιο υπήρχε από τον 5ο π. Χ. αιώνα ο περίφημος Nαός του Ακτίου Απόλλωνος, που έκτισαν οι κάτοικοι της αρχαίας πόλης Ανακτόριον. Ο ναός αυτός έχει γκρεμιστεί από σεισμό αλλά και από καθίζηση στη θάλασσα. Κάθε δύο χρόνια στο Άκτιο γίνονταν τα «Άκτια», αγώνες ιππικοί και γυμνικοί και γιορτές για να τιμήσουν οι Aκαρνανικές πόλεις τον θεό Απόλλωνα (θεό της μουσικής και των τεχνών). Στη θαλάσσια περιοχή του Ακτίου και της σημερινής Πρέβεζας, έγινε τη 2α Σεπτεμβρίου του 31 π.Χ. η ομώνυμη ναυμαχία που έκρινε την τύχη της ανώτατης ηγεσίας του Ρωμαϊκού Κράτους.
Πάλαιρος
Κατά την αρχαιότητα η δημιουργία της πόλης-κράτους επέτρεψε την ίδρυση αυτόνομων πόλεων, όπως η ισχυρή Πάλαιρος, οι μικρότερες Σόλλιον και Τορύβεια, ίσως και η Νήρικος των κλασικών χρόνων. Η αυτονομία των Ακαρνανικών πόλεων είναι πλήρης και μεταξύ τους δεν υπάρχουν δεσμοί νομικής φύσεως ούτε καν σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Κατά τον 4ο π.χ. αιώνα, υπάρχουν ενδείξεις ότι είχε συγκροτηθεί ένα ομόσπονδο Ακαρνανικό κράτος, το «Κοινό των Ακαρνάνων», του οποίου όμως η συνοχή ήταν πολύ χαλαρή. Πρωτεύουσα μέχρι το 250 π.χ. περίπου είναι η Στράτος. Έπειτα και μέχρι το 167 π. χ πρωτεύουσα γίνεται η Λευκάδα και από το 167 π.χ. το Θύρρειον γίνεται η τρίτη πρωτεύουσα του κοινού.
Κατά τους Ελληνιστικούς Χρόνους ο δυτικός Ελληνισμός, και μαζί του η Ακαρνανία, εισβάλλει δυναμικά στο προσκήνιο της ιστορίας. Η περιοχή ακολουθεί γενικά της τύχες της σύνολης Ακαρνανίας. Το διάστημα αυτό αποτελεί για την Ακαρνανία μια ταραγμένη εποχή: Καταλαμβάνεται από τον Πύρρο της Ηπείρου το 294 π.χ. και απελευθερώνεται το 272 π.χ. Προς το μέσον του 3ου αιώνα, οι Ακαρνάνες δέχονται τη συνδυασμένη επίθεση των Αιτωλών και του βασιλιά της Ηπείρου Αλεξάνδρου. Την ίδια εποχή πιθανότατα ο Αλέξανδρος υπέταξε και τη Λευκάδα.
Στο τέλος του 3ου αιώνα η Ρώμη επεμβαίνει ενεργητικά στα ελληνικά πράγματα. Οι Ακαρνάνες, παραμένουν σταθερά σύμμαχοι της Μακεδονίας, που αποτελεί το βασικό αντίπαλο της Ρώμης. Το 197 π.χ. ο ρωμαίος ύπατος Φλαμινίνος καταλαμβάνει την πρωτεύουσα του Κοινού των Ακαρνάνων. Μετά την ήττα της Αχαϊκής Συμπολιτείας στη Λευκόπετρα της Κορίνθου το 146 π.χ., η Ελλάδα ολόκληρη βρέθηκε υπό την κυριαρχία της Ρώμης. Μετά την ναυμαχία του Ακτίου το 31 π.χ., οι Ακαρνανικές πόλεις ερημώνονται. Η ίδρυση της Νικόπολης, σημαίνει και την τυπική κατάργηση του «Κοινού των Ακαρνάνων». Κατά τον 3ο μ.χ. αιώνα όλη η Ακαρνανία μαζί με την Ήπειρο, την Κεφαλλονιά, τη Λευκάδα, την Ιθάκη, τη Ζάκυνθο και την Κέρκυρα αποτελούν μια ιδιαίτερη επαρχία, με έδρα τη Νικόπολη.
Η διοικητική αυτή μεταβολή θα διαρκέσει αιώνες. Και κατά την μέση βυζαντινή εποχή, θα αποτελέσει το «Θέμα της Νικοπόλεως». Οι μαρτυρίες, δείχνουν ότι κατά τον 5ο αιώνα δεν υπάρχουν ακαρνανικές πόλεις, προφανώς λόγω των καταστροφικών επιδρομών των Γότθων και των Βανδάλων. Η ίδια περιοχή αποτελεί κατά την Υστεροβυζαντινή εποχή το βασικό τμήμα του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Τον 15ο αιώνα η Ακαρνανία, περνά στη κυριαρχία δυτικών κυριάρχων και αποτελεί μέρος της επικράτειας των Τόκκων.
Ύστερα έρχεται η Οθωμανική προέλαση. Κατά το 1460 ολόκληρη η Ακαρνανία καταλαμβάνεται από τους Τούρκους, εκτός από τη Βόνιτσα. Από τότε και μέχρι την επανάσταση του 1821 η περιοχή τελεί υπό Οθωμανική κυριαρχία. Αρχικά, μετά το 1460, αποτελεί μέρος του σαντζακίου του Κάρλελι, δηλαδή της περιοχής που ως τότε ανήκε στους Τόκκους, με πρωτεύουσα το Αγγελόκαστρο. Λίγο αργότερα, μετά την κατάληψη από τους Οθωμανούς της Λευκάδας και της Βόνιτσας το 1479, αποτέλεσε τμήμα του σαντζακίου της Αγίας Μαύρας, το οποίο περιελάμβανε τη Λευκάδα και τη Βόνιτσα. Η Λευκάδα και η Βόνιτσα μετά το 1684 κατελήφθησαν από τη Βενετία η άλλη περιοχή συνέχισε να παραμένει υπό τον Οθωμανικό ζυγό.
Η περιοχή μετά το 1821 αποτέλεσε τμήμα του Ελληνικού Κράτους. Με το Β.Δ. της 3/15 Απριλίου 1833 υπήχθη στη Επαρχία Ακαρνανίας, την οποία απετέλεσαν οι πρώην επαρχίες Βάλτου, Ξηρομέρου και Βονίτσης.
Δήμος Ακτίου - Βόνιτσας- Διοικητική διαίρεση
Έδρα του Δήμου είναι η Βόνιτσα. Ο Δήμος Ακτίου - Βόνιτσας έχει μόνιμο πληθυσμό 17370 κατοίκους. Στο δήμο περιλαμβάνονται:
Δημοτική ενότητα Ανακτορίου [ 9129 ]
Δημοτική Κοινότητα Βόνιτσας Αιτωλοακαρνανίας [ 4916 ]
το Άκτιο [ 180 ]
η Βόνιτσα [ 4703 ]
η Νέα Καμαρίνα [ 33 ]
Τοπική Κοινότητα Αγίου Νικολάου Βονίτσης και Ξηρομέρου Αιτωλοακαρνανίας [ 878 ]
ο Άγιος Νικόλαος [ 738 ]
ο Άι Γιαννης [ 140 ]
Τοπική Κοινότητα Δρυμού Αιτωλοακαρνανίας [ 497 ]
ο Δρυμός [ 493 ]
η Πέτρα [ 4 ]
Τοπική Κοινότητα Θυρίου Αιτωλοακαρνανίας [ 753 ]
η Γούργουβλη [ 21 ]
το Θύριο [ 732 ]
Τοπική Κοινότητα Μοναστηρακίου Αιτωλοακαρνανίας [ 1314 ]
η Κορπή [ 3 ]
το Μοναστηράκι [ 1311 ]
Τοπική Κοινότητα Παλιαμπέλων Αιτωλοακαρνανίας [ 771 ]
το Βαρκό [ 9 ]
το Βολίμι [ 0 ]
τα Παλιάμπελα [ 762 ]
η Ρούγα [ 0 ]
Δημοτική ενότητα Μεδεώνος [ 3858 ]
Δημοτική Κοινότητα Κατούνας Αιτωλοακαρνανίας [ 1827 ]
ο Άγιος Νικόλαος [ 81 ]
η Κατούνα [ 1677 ]
το Λουτράκι [ 69 ]
Τοπική Κοινότητα Αετού Αιτωλοακαρνανίας
ο Αετός [ 480 ]
Τοπική Κοινότητα Αχυρών
τα Αχυρά [ 117 ]
Τοπική Κοινότητα Κομπωτής
η Κομπωτή [ 396 ]
Τοπική Κοινότητα Κονοπίνας
η Κονοπίνα [ 403 ]
Τοπική Κοινότητα Τρύφου
ο Τρύφος [ 635 ]
Δημοτική ενότητα Παλαίρου [ 4383 ]
Δημοτική Κοινότητα Παλαίρου Αιτωλοακαρνανίας [ 2729 ]
η Μονή Αγίου Δημητρίου [ 1 ]
η Πάλαιρος [ 2664 ]
τα Περιβόλια [ 51 ]
τα Σκλάβαινα [ 13 ]
Τοπική Κοινότητα Βάτου Αιτωλοακαρνανίας
ο Βάτος [ 89 ]
Τοπική Κοινότητα Περατιάς Αιτωλοακαρνανίας [ 346 ]
η Αγία Βαρβάρα [ 126 ]
η Βαγιά (νησίδα) [ 1 ]
η Περατιά [ 219 ]
το Φορτί (νησίδα) [ 0 ]
Τοπική Κοινότητα Πλαγιάς Αιτωλοακαρνανίας [ 899 ]
η Αμμούσα [ 76 ]
η Παλιά Πλαγιά [ 1 ]
η Πλαγιά [ 822 ]
Τοπική Κοινότητα Πογωνίας Αιτωλοακαρνανίας [ 320 ]
ο Άγιος Νικόλαος (νησίδα) [ 0 ]
το Βαρκό [ 5 ]
η Πογωνιά [ 285 ]
το Στενό [ 30 ]