Τριχωνίδα λίμνη
«Ξέρω δυό λίμνες ξωτικές, δυό λίμνες αδερφάδες.
Με του χωριού, με του νερού, με του χλωρού τα κάλλη.
Για ονειροπλέκτες έρωτες και για τραγουδιστάδες.
Τη λίμνη τ΄ Αγγελόκαστρου του Βραχωριού την άλλη.» Κωστής Παλαμάς
Με τα λόγια αυτά, ο Κωστής Παλαμάς εξυμνεί την Τριχωνίδα λίμνη, που καταλαμβάνοντας έκταση 96 τετραγωνικών χιλιομέτρων, στο κέντρο της Αιτωλοακαρνανίας, δεσπόζει στην περιοχή, κι είναι η κοιτίδα ενός πανάρχαιου πολιτισμού και πηγή ζωής των γύρω περιοχών.
Η λίμνη δημιουργήθηκε πολύ παλιά, στο τέλος του Πλειστόκαινου, σαν αποτέλεσμα πολύπλοκων διεργασιών από τεκτονικές κινήσεις, την ιζηματογέννεση, τη δράση των ποταμών.
Σύμφωνα με την παράδοση, στη θέση της λίμνης, υπήρχε μια πόλη που βυθίστηκε. Στην πόλη αυτή υπήρχαν τρεις χοάνες από τις οποίες εκχέονταν τεράστιες ποσότητες νερού κι ίσως από εκεί να πήρε τ΄ όνομά της.
Μια άλλη εκδοχή θέλει το όνομά της η λίμνη να το πήρε από την αρχαία πόλη Τριχώνιο, ερείπια της οποίας βρίσκονται σε παραλίμνια τοποθεσία.
Η λίμνη διατηρεί το φυσικό και υδατικό της πλούτο, παρά τις όποιες πιέσεις δέχεται από γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες, αλλά κι απ΄ τα αστικά απόβλητα και κατορθώνει να ανταπεξέρχεται επαρκώς, επειδή ανανεώνει γρήγορα τα σημαντικά σε όγκο, διαφάνεια κι οξυγόνωση νερά της.
Με τα νερά της αρδεύονται περί τα 200.000 στρέμματα, ενώ υπάρχει και σημαντική ιχθυοπαραγωγή.
Τα νερά των επιφανειακών απορροών των οροσειρών του Παναιτωλικού και του Αράκυνθου, είναι η βασική πηγή τροφοδοσίας της υδρολογικής της λεκάνης.
Άλλη πηγή τροφοδοσίας της Τριχωνίδας με νερό, είναι οι πλούσιες επιφανειακές και υπόγειες πηγές της γύρω περιοχής.
Στην έκδηλη φυσική ομορφιά της περιοχής, προστίθεται η μεγάλη βιοποικιλότητά της κι η πλούσια ορνιθοπανίδα της.
Στις όχθες της υπάρχει πλούσια βλάστηση από πλατάνια, ιτιές, καλαμιές και πικροδάφνες.
Στα νερά της φιλοξενούνται 25 είδη ψαριών, 11 από τα οποία είναι ενδημικά στην Ελλάδα, με χαρακτηριστικότερα είδη την τσερούκλα, το στρωσίδι, το γλανίδι, το χέλι κ.α.
Εκείνο όμως που κάνει την Τριχωνίδα να ξεχωρίζει απ΄ όλες τις λίμνες, είναι ότι ακόμα παραμένει μία από τις καθαρότερες λίμνες της Ελλάδας με μεγάλη οικολογική αξία και χαρακτηρίζεται ως ένας απ΄ τους σημαντικότερους βιότοπους της Ελλάδας.
Η ευρύτερη περιοχή της, αποτελεί το σημείο εστίασης του ενδιαφέροντος και για άλλους λόγους ιστορικούς, αρχαιολογικούς, πολιτικούς και πολιτιστικούς, αφού υπήρξε κοιτίδα και λίκνο ενός πανάρχαιου πολιτισμού που έρχεται μέσα από τα βάθη πολλών χιλιετιών.